Kiedy życie kręci się wokół jedzenia – relacja z jedzeniem i jej konsekwencje dla naszej kondycji psychicznej

3. Ćwicz uważne jedzenie

Świadomość procesu jedzenia i bycie uważnym_ą w jedzeniu leży u podstaw działań naprawczych w zaburzonej relacji z jedzeniem.

Uważne jedzenie to jedzenie wolne od rozpraszaczy, bez sprawdzania telefonu, maili, czy telewizora w tle. Zamiast tego podczas spożywania posiłków powinniśmy skupić się na obserwacji smaku, konsystencji, zapachu i innych odczuć sensorycznych, jakie nam towarzyszą. Zwróćmy uwagę na to, w jaki sposób zmieniają się nasze odczucia świadczące o głodzie, przyglądajmy się, czy i kiedy pojawia się komfortowa sytość i satysfakcja z jedzenia.

Nauka uważności i celebrowania jedzenia pozwala zyskać przestrzeń na zadanie sobie pytań: “Czy to mi naprawdę smakuje?”, “Jak moje ciało się po tym czuje?”. Dzięki temu dowiadujesz się, co naprawdę lubisz, a w przyszłości będziesz mógł_mogła zadecydować, czy wybrałbyś_ałabyś dane jedzenie ponownie.

Podczas jedzenia spróbuj zadać sobie kilka pytań:

• Jaki smak i konsystencję zauważam teraz? Czy mi odpowiadają?
• Jem to tylko dlatego, że akurat jest dostępne, czy dlatego, że naprawdę miałem_am na to ochotę?
• Czy to jedzenie mnie satysfakcjonuje? A zaspokaja moje pragnienia?
• Jak to jedzenie wpływa na mój poziom głodu?
• Jakie odczuwam emocje w związku z tym jedzeniem? Czy przynosi mi radość? A może też wstyd i poczucie winy?
• Czy rzeczywiście byłaem_am głodny_a? A może zdecydowałem_am się na jedzenie z innych powodów?

Może być Ci trudno od razu odpowiedzieć na niektóre z tych pytań. Daj sobie czas. Pomocne może się okazać zapisywanie swoich odczuć w dzienniku. Pamiętaj, aby szukać odpowiedzi z ciekawością  potraktuj to jako okazję, by dowiedzieć się czegoś o sobie.

Z czasem te obserwacje mogą pomóc Ci zidentyfikować przyczyny stojące za Twoimi codziennymi wyborami żywieniowymi. Dzięki nim być może odkryjesz inne obszary wymagające Twojej uwagi i opieki, jak na przykład jedzenie emocjonalne.

4. Z otwartymi ramionami powitaj w swojej diecie wszystkie produkty.

Etykietowanie jedzenia jako złego nadaje mu niepotrzebny ciężar emocjonalny i moc. Rzeczywiście niektóre produkty spożywcze są bardziej odżywcze niż inne, mają lepszy wpływ na nasze zdrowie i funkcjonowanie naszego organizmu. Jednak jedzenie to tylko jedzenie – jest z zasady neutralne. Twoje wybory żywieniowe nic nie mówią o Tobie jako o człowieku.

Kiedy nadajesz jedzeniu etykietę tego „złego”, umieszczasz je na piedestale. Zwykle jako złe określamy jedzenie smakowite, zawierające dużo tłuszczu, cukru, czy soli. Jednak gdy tylko powiemy sobie, że czegoś nie wolno nam zjeść, natychmiast zaczynamy tego pragnąć – są to podstawy psychologii człowieka.

Wykreśl ze słownika słowo “zakazane”

Dopuszczając na swój talerz wszystkie pokarmy, będziesz w stanie lepiej kontrolować ich spożycie, ponieważ będziesz mieć poczucie, że są zawsze dostępne. Z czasem ich umiarkowane lub niewielkie ilości będą dla Ciebie w pełni satysfakcjonujące. Gdy odmawiasz sobie przez cały czas jedzenia, które kochasz i za którym tęsknisz, znacznie bardziej prawdopodobne jest, że w chwili słabości przesadzisz z jego ilością. A wtedy wpędzisz się dodatkowo w zupełnie niepotrzebne poczucie winy.

Wbrew powszechnemu przekonaniu, raczej nie będziesz mieć ochoty na  ciastka i czekoladę codziennie przez 24 godziny na dobę. Kiedy dasz sobie pozwolenie na obecność wszystkich pokarmów w swojej diecie, zauważysz, że apetyt na niektóre z nich zaczyna się zmniejszać. Zjawisko to nazywamy habituacją – im bardziej eksponujesz się na dane jedzenie lub smak, tym mniej staje się ono interesujące i atrakcyjne.

5. Jeśli tego potrzebujesz, poszukaj profesjonalnej pomocy.

Twoja relacja z jedzeniem może być na tyle skomplikowana i złożona, że możesz potrzebować zewnętrznego wsparcia w pracy nad nią. Uzyskanie profesjonalnej pomocy pomoże Ci zmienić Twoją relację z jedzeniem i wpłynie długofalowo na Twoje ogólne samopoczucie i dobrostan.

Pamiętaj, że Twoja relacja z jedzeniem jest intymna, wyjątkowa i wymaga regularnych działań, by mogła być zdrowa. Chociaż naprawienie jej może wydawać Ci się niemożliwe, jest tak naprawdę na wyciągnięcie ręki. Uwierz, że możesz dotrzeć do miejsca, w którym jedzenie już Cię nie kontroluje, a napędza i daje energię do tego, byś mógł_mogła poświęcić się w życiu temu, co dla Ciebie ważne.

Zrobienie tego pierwszego kroku może wydawać się przerażające, ale w perspektywie długoterminowej zawsze jest tego warte.