Jeżeli będziesz czekać, aż poczujesz się wystarczająco pewnie, żeby coś zrobić, to możesz czekać dość długo. Często trzeba najpierw zacząć działać, aby poczuć pewność siebie.

Powyższy cytat pochodzi z książki Mary Welford „Budowanie Pewności Siebie – podejście skoncentrowanie na współczuciu” z Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego. Miałam przyjemność czytać ją ostatnio i zdecydowanie polecam nie tylko jako kompendium ćwiczeń dla osób, które zawodowo zajmują się psychoterapią, ale także laikom, którym zależy na rozwoju oraz zwiększeniu poczucia pewności siebie w codziennych relacjach z innymi ludźmi.

Czym jest podejście skoncentrowanie na współczuciu (CFT)?

CFT to skrót od angielskiego Compassion Focused Therapy, czyli możemy to rozumieć jako podejście w terapii skoncentrowane na… no właśnie i tu niezbyt fortunne polskie tłumaczenie: podejście psychoterapii skoncentrowane na współczuciu. Jest to nurt tzw. trzeciej fali w psychoterapii poznawczo-behawioralnej, czyli najnowszego trendu w psychoterapii.

Czym jednak jest to osławione współczucie w CFT? Jest to świadomy wybór patrzenia na siebie, swoje myśli, działania i odczucia –  patrzenie z życzliwością, akceptacją i zrozumieniem. Tak, jak traktowalibyśmy swojego najlepszego przyjaciela, tak w podejściu CFT traktujemy siebie. Współczucie nie ma więc nic wspólnego z litością czy pobłażaniem, jak można by pomyśleć w pierwszym odczuciu.

Wydaje się to proste i logiczne. Jako praktyk terapii poznawczo-behawioralnej uwielbiam logikę, prostotę i wymierne efekty. Ale jak zacząć proces zmiany i spojrzeć na siebie jak na najlepszego przyjaciela w nurcie CFT? Książka Mary Welford może być doskonałym towarzyszem tej podróży do pewnego/pewnej Ciebie. Sięgając po nią, nie pomijaj wstępu, w nim bowiem jest opisana teoria oparta na ewolucji. Jeżeli zrozumiesz, dlaczego i w jaki sposób działamy, będzie Ci łatwiej to działanie zmodyfikować. Wzrośnie też Twoje poczucie sensu i zwiększy się motywacja podczas dalszej pracy ze sobą.

Zmiana zaczyna się za zakrętem

Autorka porównuje nasz dotychczasowy sposób działania i myślenia do wydeptanej, dobrze znanej ścieżki. Naszym zadaniem jest – jeśli oczywiście chcemy zbudować większą pewność siebie – świadome wybranie innej, nowej ścieżki i… systematycznie jej „wydeptywanie”. Jak? Odpowiedź na to pytanie znajdziemy już w części praktyczniej książki, gdzie krok po kroku są opisane ćwiczenia, które nam w tym pomogą.

Moim ulubionym ćwiczeniem, które często praktykuję z pacjentami podczas terapii, jest poszukiwanie myśli współczujących – alternatywnych do naszych przekonań o samym sobie. Tak, jakbyśmy mówili do najlepszego przyjaciela, wspierając go i troszcząc się o niego.

Praktyka czyni mistrza

Zastanów się, jak często łapiesz się na myśli: nie uda mi się, jestem do niczego. Brzmi znajomo, prawda? A gdyby tą negatywną myśl automatyczną zastąpić myślą współczującą? Przykładowo:

czasem mi się nie udaje, ale są też sytuacje, gdy idzie mi dobrze

lub:

to, że coś nie jest idealne, nie oznacza, że mi się nie udało.

Jak Ci z takimi współczującymi myślami? Prawda, że lepiej? To i dużo więcej innych ćwiczeń, popartych osobistymi historiami pacjentów oraz przykładami i gotowymi formularzami do wypełnienia, znajdziesz w książce Mary Welford „Budowanie Pewności Siebie – podejście skoncentrowanie na współczuciu”, którą z całego serca polecam – szczególnie jeśli chcesz trwale zbudować pewność siebie.

Poniżej załączam wybrane, polecane przez autorkę strony www, na których znajdziesz więcej informacji na temat terapii opartej na współczuciu (CFT) oraz terapii poznawczo-behawioralnej (CBT):

• British Association for Behavioural and Cognitive Psychotherapies – brytyjska multidyscyplinarna grupa zainteresowań dla osób zaangażowanych w praktykę i teorię terapii zachowań poznawczych,
• Stanford Center for Compassion and Altruism Research and Education,
• The Compassionate Mind Foundation (CMF).

 

Artykuł powstał we współpracy z GWP – Gdańskim Wydawnictwem Psychologicznym.